Hard Edge, (Ζωγραφική των Σκληρών-Κοφτερών περιγραμμάτων), την αφηρημένη δηλαδή ζωγραφική που βασίζεται σε απλές γεωμετρικές ή οργανικές φόρμες, αποδομένες με ψυχρά επίπεδα, πλακάτα χρώματα και απόλυτα σαφή, σαν κομμένα με ξυράφι περιγράμματα. Οι καλλιτέχνες της Hard Edge βρίσκονται αντιμέτωποι με τον τρόπο να τοποθετούν τη ζωγραφιά στο μουσαμά, σε λιτές ομοιόμορφα χρωματικές επιφάνειες που συναρμόζονται τυχαία, χωρίς ωστόσο αυτή η καθαρή άκρη των χρωματιστών ζωνών να αποκαθιστά μια ιεραρχία μορφής-φόντου που εναντιώνεται στο αναγκαίο επίπεδο του πίνακα.


Δευτέρα, 23 Αυγούστου 2010 22:47

Μετα-ζωγραφική Αφαίρεση

Γράφτηκε από την

Τον όρο Post-Painterly Abstraction (Μετα-ζωγραφική Αφαίρεση), τον εισήγαγε ο Greenberg επιγράφοντας μια έκθεση στο County Museum του Los Angeles το 1964, στην οποία, εκτός από τους Morris Louis, Kenneth Noland, Ellsworth Kelly και Jules Olitski, συμμετείχαν και οι Frank Stella, Al Held, Gene Davis και άλλοι.


Τρίτη, 27 Ιουλίου 2010 17:51

Σετσεσιόν

Γράφτηκε από την

Secession, δηλαδή αποχωρισμός, όρος που χρησιμοποιήθηκε στις εικαστικές τέχνες για τον χαρακτηρισμό μερικών πρωτοποριακών κινημάτων, που προσπάθησαν να αποκοπούν από την απολίθωση και τον κομφορμισμό των επίσημων καλλιτεχνικών τάσεων. Ιδιαίτερα με τον όρο αυτό χαρακτηρίζονται τα κινήματα που εκδηλώθηκαν κατά τα τέλη του περασμένου αιώνα στον γερμανικό χώρο, στη Βιέννη, στο Μόναχο και στο Βερολίνο.


Πέμπτη, 24 Ιουνίου 2010 21:18

Κλασικισμός

Γράφτηκε από την

Με τον όρο κλασικισμός, εκφράζεται η αισθητική θέση εκείνων των καλλιτεχνών, των συγγραφέων και των κριτικών που υποστηρίζουν ότι το αντικείμενο της τέχνης είναι μια παγκόσμια, αιώνια και αναλλοίωτη ιδέα του ωραίου. Το ωραίο είναι κατά αυτούς ρυθμός, μέτρο και ήρεμη ισορροπία και έχει απόλυτα πραγματοποιηθεί σε ορισμένα έργα που για αυτόν τον λόγο έχουν αξία προτύπων. Με αυτήν την γενική έννοια ο κλασικισμός παρουσιάζεται σε κάθε εποχή και χώρα παράλληλα με την αντίθετή του και εξίσου παγκόσμια αντίληψη, ότι η τέχνη είναι έμπνευση εντελώς ελεύθερη από πρότυπα και κανόνες και δεν υπάγεται σε καμιά προκαθορισμένη ιδέα του ωραίου. Ιστορικά ο κλασικισμός και ο αντικλασικισμός παρουσιάζονται και εκδηλώνονται με διάφορες μορφές και τρόπους, εκφράζοντας τα αντίθετα αισθητικά ιδεώδη των διαφόρων εποχών. Ο κλασικισμός και ο αντικλασικισμός δεν αποτελούν προκαταλήψεις, αλλά γίνονται και οι δύο προκαταλήψεις όταν οι οπαδοί τους ταυτίζουν τη διάκριση μεταξύ κλασικισμού και αντικλασικισμού με τη διάκριση μεταξύ ωραίου και άσχημου ή τέχνης και μη τέχνης.


Τετάρτη, 26 Μαΐου 2010 23:21

Βυζαντινή Αρχιτεκτονική

Γράφτηκε από την

Η αρχιτεκτονική της παλαιοχριστιανικής περιόδου, δηλαδή της περιόδου που αρχίζει με την αναγνώριση της χριστιανικής ως επίσημη θρησκεία από τον Κωνσταντίνο το Μέγα (313) και που τελειώνει με την αραβική κατάκτηση των νοτίων επαρχιών της αυτοκρατορίας και την απώλεια της ελευθερίας των θαλασσινών δρόμων (630). Την εποχή αυτή συνεχίζεται και προεκτείνεται η τέχνη του ελληνορωμαϊκού κόσμου, του οποίου οι μνημειακές μορφές χρησιμοποιούνται τώρα για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της νέας επίσημης θρησκείας. Αυτές αφορούν τόσο στην ιδεολογική της επιβολή, που εξυπηρετείται με τη μεγαλοπρέπεια των κτιρίων και τη λαμπρότητα των υλικών, όσο και με την πρακτική προσαρμογή των κτιρίων στη νέα λατρεία. Τότε καθορίζονται οι κυριότεροι τύποι εκκλησιαστικών κτιρίων ανάλογα με τον προορισμό τους και καταστρώνεται η συγκρότηση του χριστιανικού ναού, η λειτουργία του κάθε τμήματός του δημιουργούνται νέα αρχιτεκτονικά μέλη, που αποτελούν και τα κύρια χαρακτηριστικά της βυζαντινής αρχιτεκτονικής.


Δευτέρα, 26 Απριλίου 2010 19:11

Βυζαντινή Τέχνη (Μέρος Β')

Γράφτηκε από την

Μεσοβυζαντινή περίοδος (843-1204). Η περίοδος που ακολουθεί την εικονομαχία συμπίπτει με την άνοδο της Μακεδονικής δυναστείας και χαρακτηρίζεται από έντονη καλλιτεχνική δραστηριότητα και ποικιλία τεχνοτροπιών. Η παράσταση της Θεοτόκου στην αψίδα της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως, εμφανίζει ορισμένες συγγένειες με την Παναγία στο ιερό του ναού της Νικαίας, κυρίως στο σχεδόν εμπρεσιονιστικό πλάσιμο των προσώπων και της πτυχολογίας και στην αναζήτηση του κάλλους στα πρόσωπα. Παράλληλα η παράσταση του Χριστού ένθρονου δεχόμενου την Προσκύνηση ενός αυτοκράτορα στο τύμπανο του νάρθηκα της Αγίας Σοφίας φαίνεται να σχετίζεται στενά με την παράσταση της Αναλήψεως στον τρούλο της Αγίας Σοφίας Θεσσαλονίκης, ως προς το γραμμικό και άκρως εκφραστικό ύφος που τείνει στην αφαίρεση. Φαίνεται ότι είχε καθιερωθεί κατά κάποιον τρόπο στην επίσημη μνημειακή ζωγραφική από τον 9ο αιώνα.


Δευτέρα, 15 Μαρτίου 2010 15:42

Βυζαντινή Τέχνη (Μέρος Α')

Γράφτηκε από την

Ο όρος βυζαντινή τέχνη, περιλαμβάνει την τέχνη που αναπτύχθηκε με κέντρο την Κωνσταντινούπολη, στη χρονική διάρκεια που έζησε το Βυζαντινό κράτος και στις περιοχές που αποτελούσαν την εδαφική περιοχή αυτού του κράτους. Ακόμα στον όρο περιλαμβάνονται τα έργα βυζαντινών καλλιτεχνών που εργάστηκαν σε χώρες που βρίσκονταν μέσα στην περιοχή της άμεσης πολιτισμικής ακτινοβολίας του Βυζαντίου, όπως Ιταλία, Βαλκανικές χώρες και εν μέρει η Ρωσία, αλλά και τα έργα που δημιουργήθηκαν σε κατεχόμενες ελληνικές περιοχές.


Δευτέρα, 15 Φεβρουαρίου 2010 17:20

Ρωμαϊκή Τέχνη

Γράφτηκε από την

Οι πρώτες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις της αρχαίας Ρώμης αποκαλύπτουν, έως ολόκληρο τον 4ο αιώνα π.χ. την επίδραση της πιο εξελιγμένης ετρουσκικής τέχνης. Όχι μόνο τα αρχιτεκτονικά μνημεία, πολιτικά και θρησκευτικά, παρουσιάζουν τυπικά ετρουσκικά χαρακτηριστικά τόσο στο δομικό τους σχέδιο, όσο και στην τεχνική της κατασκευής τους, αλλά και έργα όπως η «Προσωπογραφία του Βρούτου» και η «Λύκαινα του Καπιτωλίου» θεωρούνται κατασκευάσματα εργαστηρίων Ετρούσκων τεχνιτών, όπως η περίφημη χοροπλαστική σχολή των Βηίων, στην οποία ανήκε ο τεχνίτης Βούλκας, που διακόσμησε στα τέλη του 6ου π.χ. αιώνα, το Καπιτώλιο. Στην ετρουσκική επίσης επίδραση πρέπει ίσως να αποδοθεί η αρχή των λεγόμενων «θριαμβευτικών ζωγραφικών έργων», των οποίων έχουμε τα πρώτα δείγματα από τον 3ο π.χ. αιώνα και τα οποία αποτελούν τα αρχαιότερα γνωστά μέχρι στιγμής δείγματα ρωμαϊκής ζωγραφικής.


Δευτέρα, 18 Ιανουαρίου 2010 19:35

Εξπρεσιονισμός

Γράφτηκε από την

Με τον όρο εξπρεσιονισμός χαρακτηρίζεται σήμερα ένα καλλιτεχνικό και λογοτεχνικό κίνημα που αναπτύχθηκε στη Γερμανία, από το 1910 ως το 1925 και που αντιπροσωπεύει τη γερμανική παραλλαγή της μεγάλης ευρωπαϊκής επαναστάσεως της πρωτοπορίας. Τον όρο εξπρεσιονισμός (expressionismus), χρησιμοποίησε πρώτη φορά το 1901 στη Γαλλία ο ζωγράφος Ζυλιέν Ωγκύστ Ερβέ, από εκεί ο όρος πέρασε στη Γερμανία το 1911. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε στον κατάλογο της 22ης Έκθεσης της Sezession (απόσχιση μικρής ομάδας καλλιτεχνών από μια μεγαλύτερη καλλιτεχνική ένωση) στο Βερολίνο το 1911, για να χαρακτηρίσει μια ομάδα καλλιτεχνών που ήταν φωβιστές. Τον υιοθέτησαν τα περιοδικά «Η Θύελλα» (Der Sturm, 1910-1932) και «Η Δράση» (Die Aktion, 1911-1932), που ήταν το κύριο όργανο του κινήματος και προσδιόριζε τον βασικό χαρακτήρα της νέας τέχνης, η οποία αποφεύγοντας να εκφράσει τις εντυπώσεις του εξωτερικού κόσμου και την αναπαράσταση των μορφών της φύσεως, ήθελε να απομακρυνθεί, από την τέχνη του νατουραλισμού και του εμπρεσιονισμού, για να γίνει έκφραση της εσωτερικής μόνο αλήθειας, καθαρή δημιουργία του ανθρώπινου πνεύματος.


Κυριακή, 20 Δεκεμβρίου 2009 23:42

Γοτθική Τέχνη

Γράφτηκε από την

Με τον όρο γοτθική, δηλαδή βόρεια και βαρβαρική, χαρακτήρισαν υποτιμητικά οι καλλιτέχνες και οι λόγιοι της Αναγεννήσεως την τελευταία περίοδο του Μεσαίωνα. Ο όρος μετέβαλε έννοια και έφτασε να σημαίνει συμβατικά, γιατί δεν έχει καμία σχέση με τους Γότθους, μια συγκεκριμένη στιγμή στην ιστορική εξέλιξη των μορφών. Η γοτθική περίοδος, αρχίζει τον 12ο αιώνα και τελειώνει όταν τον 15ο ή τον 16ο αιώνα, διεισδύουν στις διάφορες χώρες οι κλασικίζουσες μορφές της Αναγεννήσεως. Το ζήτημα της καταγωγής της γοτθικής αρχιτεκτονικής δεν έχει απόλυτα διευκρινιστεί. Βέβαιο είναι ότι οι οικοδόμοι και οι λιθοξόοι των μεγάλων καθεδρικών ναών, έπρεπε να έχουν αρκετά ανεπτυγμένες τεχνικές και μαθηματικές γνώσεις και ότι στη διαμόρφωση των σχεδίων και όλων των στοιχείων της κατασκευής και της διακοσμήσεως των γοτθικών κτιρίων συνέβαλε το λεπτό διαλεκτικό πνεύμα της σχολαστικής φιλοσοφίας.


Δευτέρα, 07 Δεκεμβρίου 2009 18:51

Φωβ ή Φωβισμός

Γράφτηκε από την

Φωβ ή Φωβισμός από το γαλλικό fauves, που σημαίνει θηρία. Η ονομασία οφείλεται στον Λουί Βωξέλ, που στο παρισινό Σαλόν του 1907, κοιτάζοντας μια προτομή παιδιού του Αλμπέρ Μάρκ, τοποθετημένη ανάμεσα σε πίνακες των Ματίς Μαρκέ, Πυύ, Μανγκέν, Φρις, Βαλτά, Ντεραίν (Andre Derain), Βλαμένκ (Maurice Vlaminck) ανέκραξε, «Κοιτάξτε ο Ντονατέλλο εν μέσω των θηρίων». Η κακογλωσσιά όμως αυτή σημείωσε επιτυχία και έδωσε το όνομα στο πρώτο πρωτοποριακό κίνημα του 20ου αιώνα. Άμεσοι πρόδρομοι της ζωγραφικής των φωβιστών μπορούν να θεωρηθούν, ο Βαν Γκογκ, με την αγχώδη διεγερτική χρήση του χρώματος, που τονίζει τον ρυθμό και ο Γκωγκέν, που εκφράζει μια νέα αντίληψη του χώρου με υπερεπιθέσεις χρωματικών ζωνών.


Δευτέρα, 23 Νοεμβρίου 2009 20:24

Φλαμανδική Τέχνη

Γράφτηκε από την

Τέχνη που άνθισε στις περιοχές που αποτελούν το σημερινό Βέλγιο. Κάποτε το όνομα αυτό δίδεται γενικά στην τέχνη των παλαιών Κάτω Χωρών, δηλαδή του Βελγίου και της Ολλανδίας μαζί, ως τον πολιτικό χωρισμό τους από το Φίλιππο Β' της Ισπανίας, στα τέλη του 16ου αιώνα.

Αν αφεθούν κατά μέρος οι παλαιότερες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, που ανάγονται στην περίοδο της ρωμαϊκής κατακτήσεως, καθώς και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε για τη χρυσοχοϊκή κατά την περίοδο της κυριαρχίας των Φράγκων στη Βραβάντη και τη μεγάλη ώθηση στην αρχιτεκτονική που δόθηκε επί της αυτοκρατορίας του Καρλομάγνου, οι πρώτες εκδηλώσεις της φλαμανδικής τέχνης πρέπει να αναχθούν στη ρωμανική περίοδο παράλληλα προς την οικονομική και πολιτική διαμόρφωση της περιοχής της Φλάνδρας.


Κυριακή, 08 Νοεμβρίου 2009 22:50

Η σχολή του Bauhaus

Γράφτηκε από
Η σχολή του Bauhaus Ένα από τα σημαντικότερα φαινόμενα της δεκαετίας του 1920, ήταν η σχόλη που ονομαζόταν « Das Staatliche Bauhaus », η οποία δημιουργήθηκε το 1919 από τον Walter Gropius με τη συγχώνευση των σχολών καλών τεχνών και εφαρμοσμένων τεχνών, στη Βα?μάρη. Ο Gropius πίστευε στην ανάγκη ενότητας μεταξύ της αρχιτεκτονικής, των καλών τεχνών και των εφαρμοσμένων τεχνών. Το καινούριο στοιχείο στο πρόγραμμα του Gropius ήταν η άποψη πως ο αρχιτέκτονας, ο ζωγράφος ή ο γλύπτης, δεν θα πρέπει απλά να συνεργάζεται με τους ειδικευμένους τεχνίτες αλλά, πριν από όλα, να είναι και ο ίδιος ένας τέτοιος τεχνίτης. Η ιδέα της μάθησης μέσα από την πράξη, της ανάπτυξης μιας αισθητικής στη βάση ολοκληρωμένων τεχνικών ικανοτήτων, ήταν πραγματικά επαναστατική.

Κυριακή, 25 Οκτωβρίου 2009 18:04

Κυβισμός

Γράφτηκε από την

Καλλιτεχνικό κίνημα που παρουσιάστηκε στη Γαλλία κατά την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα, με πρωτοπόρους τους ζωγράφους Πάμπλο Πικάσσο (Pablo Picasso), Ζωρζ Μπράκ (Georges Braque), Χουάν Γκρί (Juan Gris) και Φερνάν Λεζέ (Fernand Leger). Ο όρος κυβισμός χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1908, όταν ο Ανρί Ματίς χαρακτήρισε τον πίνακα του Μπράκ «Σπίτια στο Εστάκ» σύνθεση μικρών κύβων. Μετά τον Ματίς ο κριτικός της τέχνης Λουΐ Βωξέλ έγραψε ότι η ζωγραφική του Μπράκ είχε περιοριστεί στην απεικόνιση κύβων.


Τετάρτη, 07 Οκτωβρίου 2009 00:00

To Διεθνές Στιλ

Γράφτηκε από την
Philip Johnson

Ο όρος Διεθνές Στιλ, ως ονομασία του κύματος αρχιτεκτονικού πειραματισμού που αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1920, καθιερώθηκε μέσα από μια έκθεση νέων αρχιτεκτονικών τάσεων στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Νέας Υόρκης, το 1932. Η επικοινωνία μεταξύ των αρχιτεκτόνων είχε αποκατασταθεί πολύ σύντομα μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, και τα διάφορα αρχιτεκτονικά στοιχεία είχαν γνωρίσει μια τόσο μεγάλη παγκόσμια εξάπλωση, ώστε ήταν πλέον αδύνατο να γίνει λόγος για διαφορές μεταξύ των εθνικών στιλ. Αντίθετα, είχε αναδειχθεί ένας αριθμός κέντρων αρχιτεκτονικού πειραματισμού, στα οποία συνέρρεαν αρχιτέκτονες και καλλιτέχνες από κάθε γωνιά της γης.


Δευτέρα, 28 Σεπτεμβρίου 2009 17:41

Art Nouveau ή Νέος Ρυθμός

Γράφτηκε από την

Ονομάζεται έτσι το στυλ που επικράτησε σε ολόκληρη την Ευρώπη στην τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου κυρίως στον τομέα των εφαρμοσμένων τεχνών και της αρχιτεκτονικής. Οι αρχιτέκτονες πειραματίζονταν με νέα υλικά και νέους τύπους διακόσμησης. Ήταν λοιπόν καιρός η νέα αρχιτεκτονική από σίδερο και γυαλί, που είχε καθιερωθεί με τους σταθμούς των σιδηροδρόμων, χωρίς να γίνει αντιληπτό, και τα βιομηχανικά κτίρια, να αποκτήσει ένα δικό της διακοσμητικό ύφος. Ξεκίνησε από το Παρίσι και απλώθηκε στην Ευρώπη και την Αμερική από το 1880 έως το 1910. Ο νέος ρυθμός που είδε το φως στις «σετσεσσιόν» του Μονάχου και της Βιέννης, διαδόθηκε σε όλη την Ευρώπη με διάφορες ονομασίες, «Art Nouveau» στη Γαλλία, όπου ήταν το όνομα της γκαλερί του S. Bing (1895-1899), «Modern Style» στην Αγγλία, «Jugendstil» στη Γερμανία, όπου προήλθε από το περιοδικό «Jugend», «Sezession» στην Αυστρία, «Liberty» στην Ιταλία, όπου ήταν το όνομα ενός καταστήματος ειδών διακόσμησης, «Modernismo» στην Ισπανία.