Amour

Η τελευταία ταινία του Μίκαελ Χάνεκε ‘Αγάπη’ κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ξένης Ταινίας στη φετινή διοργάνωση των βραβείων.  Η πρωταγωνίστριά της ταινίας, η εξαιρετική Εμμανουέλ Ρίβα, είχε επίσης προταθεί στην κατηγορία του Α’ γυναικείου ρόλου. Παρόλο που τα Όσκαρ συνήθως μας παραπέμπουν στον εμπορικό κινηματογράφο, η συγκεκριμένη ταινία αποτέλεσε έκπληξη, αφού στο σύνολό της είναι ένα κινηματογραφικό κομψοτέχνημα. Η υπόθεση του έργου είναι, θα λέγαμε, ένα υπαρξιακό πείραμα, που θέτει υπό συζήτηση το ανεπίλυτο ζήτημα: τι είναι τελικά αγάπη;  Ο πολύ αξιόλογος δραματουργός και σκηνοθέτης Μίκαελ Χάνεκε (ο οποίος έχει σπουδάσει θέατρο, φιλοσοφία και ψυχολογία) μας ανοίγει για άλλη μια φορά τα μάτια, σε έναν κόσμο σκοτεινό, αλλά πέρα για πέρα ρεαλιστικό. Ο Χάνεκε καταπιάνεται σχεδόν εμμονικά με ‘δύσκολα θέματα’, αυτά που το φανατικό κοινό των μπλοκμπάστερ και η βιομηχανία του θεάματος δεν συμπαθούν καθόλου. Η ταινία είναι συγκινητική αλλά ταυτόχρονα ψυχρή και δύσπεπτη για στομάχια που λιγουρεύονται ποπ-κορν. Δεν έχει χάπι εντ και δεν αποκρύπτει το γεγονός ότι μιλά για τον θάνατο.

Ο Ζώρζ και η Αν είναι ένα ογδοντάχρονο ζευγάρι. Είναι δύο καλλιεργημένοι άνθρωποι, συνταξιούχοι δάσκαλοι μουσικής. Η μοναχοκόρη τους, η οποία είναι επίσης μουσικός, μένει στο εξωτερικό με την οικογένειά της. Μια μέρα, η Αν παθαίνει εγκεφαλικό και τότε η αγάπη του ζευγαριού δοκιμάζεται σκληρά. Η ιστορία ξεκινά με το ηλικιωμένο ζευγάρι να παρακολουθεί ένα κοντσέρτο πιάνου, όπου ο σκηνοθέτης τούς τοποθετεί καθισμένους ανάμεσα στο κοινό, όπως δύο συνηθισμένοι άνθρωποι, δηλ όπως εμείς όταν πηγαίνουμε στο σινεμά (οι συμβολισμοί είναι έκδηλοι παντού κατά τη διάρκεια του έργου.) Στη συνέχεια, τους βλέπουμε να τρώνε το πρωινό τους ήσυχα ήσυχα στο διαμέρισμά τους, ώσπου ξαφνικά και σχεδόν ανεπαίσθητα, η Αν παθαίνει το πρώτο εγκεφαλικό επεισόδιο. Ο Ζωρζ την πηγαίνει στο νοσοκομείο, όπου πια εκεί συνειδητοποιούν τι έχει πάθει. Ακολουθεί δεύτερο εγκεφαλικό επεισόδιο και από εκεί και πέρα η ταινία εξελίσσεται με άξονα την υπόσχεση του Ζωρζ ότι δεν θα ξαναβάλει την Αν στο νοσοκομείο, αλλά ότι θα την φροντίσει ο ίδιος στη θαλπωρή του σπιτιού τους. Μια υπόσχεση που θα κάνει τη σχέση τους να δοκιμαστεί και εμάς να αναθεωρήσουμε όλα όσα πιστεύουμε για το τι είναι αγάπη.  Η κάμερα καταγράφει τα γεγονότα με ψυχραιμία και ρεαλισμό, παρακολουθώντας την αγωνία των πρωταγωνιστών αλλά και τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν σαν κάτι συνηθισμένο. Εστιάζει τόσο επίμονα πάνω τους, ώσπου κι εμείς αναπόφευκτα νιώθουμε τον πόνο τους. Οι σκηνές κυλούν αργά και η ένταση δεν κορυφώνεται παρά στο τέλος. Το ρόλο κλειδί του έργου, ερμηνεύει ο μοναδικός Ζαν-Λουί Τρεντινιάν, ή αλλιώς Ζωρζ, το έτερον ήμισυ της Αν (Εμμανουέλ Ρίβα). Το ρόλο της κόρης του ζευγαριού, το  τρίτο πρόσωπο που δρα ως ο εξισορροπιστής σε αυτό το δραματικό ντουέτο, ενσαρκώνει η Ιζαμπέλ Ιπέρ, εξίσου πολύ καλή ηθοποιός.