Κυριακή, 11 Ιανουαρίου 2009 18:21

Μπαρόκ

Γράφτηκε από την 
Giacomo della porta Giacomo della porta

Ο όρος Μπαρόκ χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει την τέχνη του 17ου αιώνα. Η λέξη μπαρόκ ως όρος χαρακτηρισμού ενός ρυθμού είχε αρχικά έννοια αρνητική και μειωτική. Ο Ιταλός γλωσσολόγος Μπρούνο Μιλιορίνι και οι γάλλοι επιστήμονες εξακρίβωσαν την αρχική έννοια του όρου Μπαρόκ, η οποία σημαίνει βράχος ή ανώμαλο μαργαριτάρι. Η προέλευσή του είναι από την πορτογαλική λέξη barroco.

 

roubens
Peter Paul Rubens

Η λέξη πέρασε στη Γαλλία (baroque) , πήρε την έννοια του ιδιόρρυθμου ή παράξενου και χρησιμοποιήθηκε κυρίως για να χαρακτηρίζει τις εκκεντρικές μορφές της τέχνης. Οι τεχνοκρίτες μιας νεότερης εποχής, οι οποίοι αποδοκίμαζαν τις τάσεις του 17ου αιώνα και ήθελαν να τις γελοιοποιήσουν μεταχειρίστηκαν τον όρο Μπαρόκ. Η παραγνώριση των αυστηρών κανόνων της κλασικής αρχιτεκτονικής έδειχνε για τους επικριτές μια αξιοθρήνητη έλλειψη καλαισθησίας.Το Μπαρόκ ως καλλιτεχνική εκδήλωση διαμορφώθηκε κυρίως στον ιταλικό χώρο και διαδόθηκε εξαιτίας κοινών χαρακτηριστικών στην δυτική Ευρώπη, δηλαδή στην Ισπανία, στην Αγγλία, στην Γαλλία και στην Γερμανία.

Το Μπαρόκ βρίσκει καλύτερη υποδοχή στις καθολικές χώρες, όμως συναντά αντίσταση στην καθολική Γαλλία, ενώ δεν απουσιάζει από τις προτεσταντικές χώρες. Η αντιμεταρρύθμιση στην προσπάθειά της να συγκρατήσει τους πιστούς της καθολικής εκκλησίας επέβαλε την Ιερά Εξέταση.

 

rembrand Rembrandt van Rijn

Τον 17ο αιώνα οι Κάτω Χώρες χωρίζονται σε ισπανοκρατούμενη περιοχή με καθολικό πληθυσμό, όπου περιλαμβάνει τις νότιες επαρχίες με κέντρο την Φλάνδρα και σε ανεξάρτητη Ολλανδική δημοκρατία, φιλελεύθερη με πληθυσμό διαμαρτυρόμενο, όπου περιλαμβάνει τις βόρειες επαρχίες. Τα θέματα στις νότιες επαρχίες είχαν επιρροές από την θρησκεία, την μυθολογία και τις προσωπογραφίες και για τις δημιουργίες τους ενδιαφέρονταν κυρίως οι ευγενείς και η εκκλησία. Ενώ στις βόρειες επαρχίες τα θέματά τους στρέφονταν σε προσωπογραφίες, ηθογραφίες, τοπιογραφίες, εσωτερικά σπιτιών και επεισόδια από την καθημερινή ζωή.

Με την ολοκλήρωση των πολιτικών διεργασιών στον ευρωπαϊκό χώρο, τα διάφορα κράτη αποκτούν ανεξάρτητο χαρακτήρα και δημιουργούν αυτόνομους εθνικούς πολιτισμούς. Ο 17ος αιώνας είναι ο αιώνας των «εθνικών ζωγράφων».


Βασικά χαρακτηριστικά του Μπαρόκ είναι η αντιφατικότητα, η αντιθετικότητα, η πολλαπλότητα, ο δυναμισμός, το υπερβολικό και το εντυπωσιακό. Στις μορφές του βρίσκουμε προτίμηση στην καμπύλη γραμμή, την τάση για ασάφεια στα περιγράμματα, την χρησιμοποίηση της αντίθεσης φωτός- σκιάς και την έλξη των καλλιτεχνών για το έκκεντρο. Το Μπαρόκ απωθεί τον άνθρωπο στο δεύτερο επίπεδο και στρέφεται προς την φύση και τις ιδιομορφίες της.

velasketh
Diego Velazquez

Σημαντικότεροι εκπρόσωποι του κινήματος είναι ο Φλαμανδός Peter Paul Rubens (Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς), ο Ισπανός Diego Velazquez (Ντιέγκο Βελάσκεθ), ο Ολλανδός Rembrandt van Rijn (Ρέμπραντ), o Ολλανδός Jan Vermeer van Delft (Βερμέερ), ο Ολλανδός Frans Hals(Φράνς Χάλς) και άλλοι.

Στην αρχιτεκτονική οι προσόψεις και οι εσωτερικοί χώροι γίνονται κυματιστοί, επικρατούν έντονες γωνίες και καμπύλες δημιουργώντας φωτοσκιάσεις και αλλοιώνοντας τις καθαρές γραμμές των χώρων. Δίνεται σημασία περισσότερο στην εξωτερική διαμόρφωση των χώρων. Τα εκκλησιαστικά κτίσματα δεν είναι πλέον περίκεντρα και επικρατεί η βασιλική με πρόσοψη κλασικίζουσα.

Κατερίνα Ρουμπέκα

Eιμαι απόφοιτος της Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ απο το 2006 ενώ παράλληλα απέκτησα και τον τίτλο του τεχνικού συντήρησης έργων ζωγραφικής απο δημόσιο ΙΕΚ. Από το 1996 έχω λάβει μέρος σε πολυάριθμες ομαδικές εκθέσεις ενώ σε μια εξ αυτών απέσπασα και βραβείο. Πιο πρόσφατη έντονη δημιουργική εμπειρία, τα καθήκοντα μου ώς βοηθός σκηνοθέτη σε ταινία μικρού μήκους που φτιάχτηκε απο το artspot.gr

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Σουρεαλισμός Pop Art »