Πέμπτη, 09 Σεπτεμβρίου 2010 15:25

Νίκος Αλευράς: "Υπάρχει ο Έρωτας και το Πάθος.. και τέλος δεν υπάρχει"

Γράφτηκε από την 

Βρεθήκαμε στο Διεθνές κινηματογραφικό φεστιβάλ Ιπποκράτης στην Κω και ανάμεσα σε 5 ντουζίνες σκηνοθέτες απ' όλο τον πλανήτη ξεχωρίσαμε σχεδόν αυτόματα έναν 'Ελληνα. Ήταν αυτός που κέρδιζε μόνιμα την συμπάθεια του κοινού και έκανε τις πιο δύσκολες τοποθετήσεις για το έργο του χρησιμοποιώντας αρχαία γνωμικά και αθυρόστομες παρομοιώσεις.

Λίγο γιατί είχε αυτή την ικανότητα, λίγο γιατί φαινόταν να έχει μια μόνιμη περιέργεια πώς θα μεταφράσει στα αγγλικά η Κα Λουκία Ρικάκη τα λεγόμενά του, ο Νίκος Αλευράς ήταν απολαυστικός.

Με βραβείο σκηνοθεσίας απο το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1974, λογοκριμένος απο την κρατική τηλεόραση δέκα χρόνια αργότερα, κάνει ταινίες όλη του την ζωή όπως χαρακτηριστικά αναφέρει. Η συνέντευξη που ακολουθεί δόθηκε κυριολεκτικά στο πόδι, μόλις λίγα λεπτά μετά την ανοικτή κουβέντα που είχαν οι σκηνοθέτες του φεστιβάλ στην κεντρική πλατεία του νησιού!

Ο ίδιος όμως μας λέει ότι "ο Νίκος Αλευράς δεν περιγράφεται, είναι χώμα, είναι νερό, είναι αέρας και προΠΑΝντώς είναι φωτιά, που καίγεται συνεχώς. Όλα τα άλλα είναι κουραφέξαλα. Οι σπουδές, οι εργασίες, οι γνώσεις και τα βραβεία είναι άχρηστα για να παίζουν τα ζουζούνια που κάνουν ζζζζζζζ........"

- Φιλμογραφείτε από το 1974, υπάρχει συγκεκριμένο θέμα που χρησιμοποιείτε στις ταινίες σας;

Το ίδιο θέμα γυρίζω συνέχεια, για τον έρωτα και το πάθος. Αυτός είναι ο άξονας, ο δημιουργός άξονας και συγκεκριμένα το είχα βάλει και στην προηγούμενη ταινία στα «Ερωτικά μαθήματα για επαναστατική δράση», αυτό που λέει ο Πλάτωνας «Το κινούν αίτιον του σύμπαντος είναι ο έρως». Δεν υπάρχει τίποτα έξω από ενώσεις, όλα είναι σε οργασμούς? δηλ. τα μαλλιά σου, το δέρμα σου, το γαλάζιο, το πράσινο.. όλα αυτά είναι οργασμοί συνεχόμενοι όπου δεν τους παίρνουμε χαμπάρι, πολύπλοκα συστήματα ενώ κατά βάση όλα είναι σε αρμονία. Αυτή την ευτυχία για αρμονία που την περιγράφει ξεκάθαρα και ο Πλάτωνας στο «Φαίδων» τελειώνει λοιπόν ο Σωκράτης και λέει «να πούμε μια ευχή στον Πλάτωνα;» Και λέει «Πάνω από όλα να έχω αρμονία μέσα μου και τα εξωτερικά αγαθά μου να έχουν ισορροπία με τα εσωτερικά μου». Αυτό αποζητούμε όλοι, εγώ, εσύ με τους φίλους σου, με την οικογένειά σου. Αυτός είναι ο άξονας των ταινιών μου που κατά βάση είναι ο έρωτας, δηλ. αγαπάω ασύστολα.

- Ποια είναι η γνώμη σας για το Φεστιβάλ, την Κα Ρικάκη και τον κόσμο του νησιού; Έχετε ολοκληρωμένη άποψη για το φεστιβάλ αφού δηλώσατε το παρόν και πέρσι.

Είναι απίθανο αυτό που έχει πετύχει η Λουκία , να συνδυάσει από την μία την ποιότητα και την κουλτούρα θα λέγαμε με λαϊκό τρόπο. Το κοινό είναι λαϊκό ,άνθρωποι που δεν έχουν ξαναδεί τέτοιου είδους σινεμά και έρχονται και συζητάνε στις καθημερινές συνεντεύξεις τύπου με τους σκηνοθέτες και τους διοργανωτές. Για μένα είναι η αρχαία αγορά, η λειτουργία της δηλ. το επικοινωνώ μαζί σου και χαίρομαι. Αυτό δεν γίνεται σε άλλες συνεντεύξεις ή άλλα φεστιβάλ. Είναι μια συζήτηση ηδονής που δεν γίνεται πουθενά αλλού, πράγμα που μου συζητήσανε διάφοροι άνθρωποι εδώ στο νησί.

- Στην ταινία αναφέρετε τον εξοστρακισμό των αρχαίων Ελλήνων. Δεδομένης της σημερινής εικόνας που έχει η χώρα δεν σας κρύβω ότι ζήλεψα το ένδοξο παρελθόν μας. Υπάρχει περίπτωση να ξαναδούμε κάτι τέτοιο;

Είναι τεράστιο θέμα... Στην Αθήνα καταργήθηκε μετά γιατί μετά γινότανε κομπίνα (γελάει). Έλεγε το ΚΚΕ στείλτε 5000 όστρακα και έστελνε , έστελνε η ΝΔ αυτό, ήταν οργανωμένο. Αυτό είναι το πολύπλοκο της δημοκρατίας.

- Αν Ο ΕΡΩΤΑΣ είναι η δημιουργός αιτία των πάντων, το χιούμορ, που μάλιστα θα λέγαμε ότι χαρακτηρίζει εσάς αλλά και τον πρωταγωνιστή σας, τι αντίστοιχη δύναμη έχει;

Είναι πολύ σημαντικό, είναι γονιδιακό στοιχείο του ανθρώπου. Στην φύση δεν γελάει τίποτα, ο άνθρωπος από την άλλη βάζοντας νόημα στα πράγματα μπορεί να γελάσει. Γονιδιακά από 2 μηνών το παιδί αν δεν γελάσει έχει πρόβλημα στον εγκέφαλό του. Που σημαίνει ότι ξεχωρίζουμε από την φύση γιατί, είτε το θέλουμε είτε όχι, κριτικάρουμε τον θάνατό μας, γελάμε με τον πόνο μας, όταν πέφτει κάποιος κοκ. Επειδή όμως είμαστε μια κοινωνία καταθλιπτική, όπως είναι όλη η δυτική κοινωνία, δεν παράγονται κωμωδίες, ταινίες σε σημερινά φεστιβάλ. Για μένα το χιούμορ είναι ένα αντίδοτο στην σοβαροφάνεια!

- Υπάρχουν όρια στην Τέχνη; Απ' ότι γνωρίζουμε η ταινία σας ?Πέφτουν οι σφαίρες σαν το χαλάζι ? λογοκρίθηκε το 1984. Μιλήστε μας λίγο γι' αυτό.

Αυτά είναι οι τρέλες των καναλιών, η σοβαροφάνεια των πολιτικών, των δημοσιογράφων. Τώρα με τον ψηφιακό κόσμο τελείωσε αυτή η φάση που όλα τα παιδιά παίρνουνε κάμερες και μπορούν να λειτουργήσουνε. Μπορεί ο καθένας να κάνει ότι θέλει και να το περάσει. Το πρόβλημα με τον ελληνικό κινηματογράφο ήτανε η διανομή. Κάνανε ταινίες και δεν παίρνανε ποτέ λεφτά. Ο Κούνδουρος μου έλεγε πρόσφατα ότι μετά από 20 χρόνια πήρε από την εταιρία διανομής το ποσόν των 15? για μία ταινία του. Έφτασε η ώρα λοιπόν να παράγω ο ίδιος την ταινία, να την μοντάρω, να βάλω την μουσική και να την προβάλω σε ιντερνετικό κανάλι. Συγκεκριμένα στήνουμε τώρα ένα τέτοιο κανάλι με ποιοτικά κριτήρια πάνω στην μυθολογία και στον έρωτα.

- Το ονοματεπώνυμο ?Νίκος Αλευράς? είναι ψευδώνυμο που προέκυψε μετά από αυτή την λογοκρισία;

Είναι το πατρικό μου, το πραγματικό μου όνομα, είμαι από την Μάνη. «Έρως ανίκατε μάχα» είναι το ψευδώνυμό μου με λατινικούς χαρακτήρες και το ρ με ωμέγα.

- Πώς προέκυψε η έκδοση βιβλίου/DVD με την λογοκριμένη ταινία;

Ήταν όνειρο 20 χρόνων. Βρήκαμε την ταινία, το υλικό και στήθηκε όλη η ιστορία. Είχε όλα τα σκάνδαλα εκείνης της εποχής το τι έγινε με τους πρωθυπουργούς, με την Μαργαρίτα με την νύχτα που νόμιζαν ότι έγινε η δικτατορία, με τα ? μαύρο σκοτάδι στην κρατική τηλεόραση. Ήταν τα αδιανόητα..δεν περιγράφεται η κατάσταση. Πρέπει να σου δώσω το βιβλίο κάποια στιγμή να τα πούμε.

- Ποια είναι η γνώμη σας για το Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης;

Έχει εξελιχθεί σε τραγική ιστορία, κάποτε ήταν καλή. Τώρα είναι ένα πανηγύρι, το παιχνίδι είναι στημένο από τις εταιρίες διανομής, ελέγχονται οι καταστάσεις. Το σημαντικό είναι κάποια στιγμή να λειτουργήσουμε ως σκηνοθέτες. Το θέμα όμως είναι ότι δεν σε ακούει κανένας, κοροϊδεύουν τους πάντες..δίνεις την ταινία και δεν παίζεται ποτέ. Βασικός παράγοντας είναι να δοθούν χρήματα για να στηριχτεί το φεστιβάλ και να υλοποιηθεί τελικά. Γι? αυτό λέω ότι όλα ξεκινάνε από τις εταιρίες διανομής ταινιών.

- Πριν την ταινία αναφέρατε ότι ?Οι καλύτερες ταινίες είναι οι Ελληνικές?. Ποια η είναι η αιτιολόγηση γι' αυτή σας την πεποίθηση;

Η πολυπλοκότητα του καλλιτέχνη που διαφέρει από τον επιστήμονα είναι ότι συνθέτει. Παίρνει δηλ. τα στοιχεία και συνθέτει ένα νόημα, ένα μήνυμα φιλοσοφικό. Αυτή η σύνθεση δεν γίνεται πια και οι ξένες ταινίες δεν το έχουν, κάνουν τηλεοπτικό ρεπορτάζ με μόνο συνεντεύξεις. Και η ελληνική σκέψη που διαφέρει από την παγκόσμια σκέψη όλων των εποχών ήταν η συνθετική, συνέθεσε αυτή την φιλοσοφία. Αυτό είναι το τραγικό.. να τα έχει πει όλα ο Πλάτωνας, ο επίκουρος και όλη η Αθήνα.

- Η ταινία κλείνει με το ρητό του ?φιλόσοφου Ν. Αλευρά του 2.500μ.Χ? που βρήκαμε πολύ εύστοχο. Μπορείτε να το επαναλάβετε για το αναγνωστικό μας κοινό;

Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

Είναι αέναος

και μέσα σε όλα αυτά

είμαστε εμείς,

γιατί είμαστε χώμα,

γιατί είμαστε φωτιά,

γιατί ο αέρας

που αναπνέουμε

γίνεται βροχή

και μας βρέχει

και είμαστε εμείς?

και τα ζουζούνια

είμαστε εμείς?

και όλα είμαστε εμείς,

γιατί καιγόμαστε?

γιατί αγαπάμε?

γιατί είμαστε οι θεοί?

γιατί υπάρχει

ο ΕΡΩΤΑΣ?

το ΠΑΘΟΣ?

και τέλος

δεν υπάρχει?

θα λέει ο ΑΛΕΥΡΑΣ το 2500μ.Χ

και πάει λέγοντας?

- Περιμένετε να βραβευτεί η ταινία σας;

Δεν με πειράζει και δεν έχω πάρει βραβείο παρά μόνο το 1974 με επί Κούνδουρου. Δεν παίρνω λόγω του ότι είμαι περιφερειακός, αναρχοαυτόνομος και αντιεξουσιαστής. Είμαι εναντίον όλων αυτών των πραγμάτων και απλά η ουσία είναι να χαιρόμαστε..

- Στην ταινία σας αναφέρετε το υλικό που χρησιμοποιήθηκε στην εγχείρηση του εγκεφάλου, ένα πλακάκι που το φέρανε από την Ιταλία. Γιατί όχι από την Ελλάδα;

Απλά δεν υπάρχει στην Ελλάδα αντίστοιχη εταιρία. Αυτή η εγχείρηση έχει ξεκινήσει τα τελευταία 2 χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο. Το υλικό αυτό είναι ασβεστολιθικό -όπως είναι οι σπηλιές της Μάνης- και το περίεργο? το τρελό θα έλεγα είναι πώς μπαίνει αυτό το υλικό στο κεφάλι και με τα αγγεία , τους μύες ενοποιείται και γίνεται κόκαλο.

- Αναφέρατε σήμερα στην συνέντευξη τύπου που έγινε στην πλ. Ελευθερίας της Κω ότι ετοιμάζεται κάτι καινούργιο. Πείτε μας για την καινούργια σας ταινία.

Ετοιμάζω την «Αρπαγή της Ευρώπης». Αναφέρομαι στο γιατί όλοι αυτοί οι ευρωπαίοι μας θάβουνε ?τι πλάκα θα τους κάνω.. δεν περιγράφεται, έχω φύγει εντελώς πια με αυτή την ταινία. Παίρνω τον συγκεκριμένο μύθο όπου ο Δίας είδε την πανέμορφη πριγκίπισσα την Ευρυδίκη, την πήρε, την πήγε στην Κρήτη, την πήδαγε και γεννήθηκε ο Μίνωας και ο μινωικός πολιτισμός, η Ευρώπη και ο ευρωπαϊκός πολιτισμός και τώρα πως και ποιος διάλυσε την Ευρώπη.

- Σας ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο σας!

Και εγώ σε ευχαριστώ πολύ.

TO_ARXAIO_OSTRAKO_AFISSA_copyΤίτλος ταινίας: «ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΝ ΟΣΤΡΑΚΟΝ»

Διάρκεια: 21'

Περίληψη:

Πώς και γιατί οι αρχαίες ελληνικές λέξεις, τα αρχαία ελληνικά νοήματα και η αρχαία ελληνική φιλοσοφία καθορίζουν ακόμα και σήμερα, μετά από 2.500 χρόνια τη ζωή μας;!

Γιατί το «όστρακο» - που βγαίνει από το «οστούν» - που βγαίνει από το χώμα είναι το πιο σκληρό υλικό που υπάρχει στη φύση;!

Πώς το χώμα μετατρέπεται σε κόκαλο και προστατεύει τον εγκέφαλο;!

Είναι αλήθεια «ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΡΕΙ» του Ηράκλειτου;!

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΒΑΖΕΙ Η ΤΑΙΝΙΑ!

Ανδριανή Αμπάβη

Είμαι απόφοιτος της Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ και έχω συμμετάσχει σε διεθνείς και πανελλήνιες ομαδικές εκθέσεις. Για εφτά χρόνια εργάστηκα στον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παραγωγή events, ενώ από το 2009 διδάσκω εικαστικά σε Ι.Ε.Κ. και δημόσια σχολεία. Είμαι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος και της Εταιρίας Γραμμάτων & Τεχνών στον Πειραιά και υπεύθυνη για την ύλη του περιοδικού.