El Secreto De Sus Ojos - Το Μυστικό στα Μάτια της

• 
• 

Λεπτομέρειες

Δημοσιεύτηκε στις Πέμπτη, 29 Απριλίου 2010 01:41

Γράφτηκε από τον/την Γιώργος Χριστόπουλος

«Το Μυστικό στα Μάτια της» από την Αργεντινή απέσπασε στην τελετή απονομής Όσκαρ του 2010, τα βραβείο καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας προς μεγάλη έκπληξη τεράστιας μερίδας κοινού, συμπεριλαμβανομένου και του γράφοντος, που ανέμενε την βράβευση του Μίκαελ Χάνεκε για την «Λευκή Κορδέλα». Την «Κορδέλα» όμως προσπέρασε ο? Χουάν Χοσέ Καμπανέλα, ο αργεντινός σκηνοθέτης του φιλμ, και οι λόγοι που το κατάφερε αυτό ίσως να μας γίνουν τώρα λίγο πιο προφανείς με την κυκλοφορία του στις ελληνικές αίθουσες.

Ο μεσήλικας Μπέντζαμιν έχει βγει στη σύνταξη αλλά παραμένει ανήσυχος. Μία παλιά υπόθεση φόνου, που είχε αναλάβει ως ερευνητής της εισαγγελίας, τον βασανίζει ακόμα, σε βαθμό που επιθυμεί διακαώς να γράψει ένα βιβλίο που να την εξιστορεί. Δεν ξέρει όμως από πού να αρχίσει την εξιστόρηση αυτής της περίεργης ιστορίας. Για τον λόγο αυτό επισκέπτεται την παλιά προϊσταμένη του Ιρίνα και ζητάει τη συμβουλή της.

«Το Μυστικό στα Μάτια της» έχει όλες τις αρετές ενός εξαιρετικού φιλμ κυρίως γιατί το σενάριο είναι πολύ προσεγμένο. Όφειλε άλλωστε να είναι διότι πρόκειται για ένα κράμα δύο ιστοριών, ενός φόνου κι ενός ανεκπλήρωτου έρωτα, όπου η μία αποτελεί το όχημα της περαιτέρω εξέλιξης της άλλης και τούμπαλιν. Οι δύο ιστορίες, το προ εικοσαετίας φονικό και η τωρινή συνάντηση μεταξύ των δύο πρωταγωνιστών, έχουν κεντηθεί περίτεχνα ούτως ώστε η ιστορία του παρελθόντος να αποτελεί τον στίβο για την ανάπτυξη όλων των στοιχείων θρίλερ αλλά και των δευτερευόντων χαρακτήρων, ενώ αυτή του παρόντος τον στίβο για την πλήρη ανάπτυξη των κεντρικών χαρακτήρων και της ανάδυσης του ανεκπλήρωτου ερωτά τους. Με λίγα λόγια το σενάριο είναι δομημένο με τέτοιο τρόπο που αποτελεί πρότυπο λεπτοδουλειάς και διατήρησης των ισορροπιών, σε τέτοιο βαθμό που θα έλεγε κάποιος ότι το σκριπτ είχε φτάσει στο μοντάζ πριν καν φτάσει στα σετ για το γύρισμα.

Θα έλεγα όμως ότι ο κύριος λόγος που με κάνει να χαρακτηρίσω ένα τέτοιο σενάριο ως «πρότυπο» ή «υπόδειγμα» είναι οι μικρές πινελιές που το διανθίζουν, που πολύ σπάνια συναντάμε σε ταινίες πια. Το στοιχείο της γραφομηχανής που δεν δουλεύει το γράμμα «άλφα», τα ευφυή κοπλιμέντα προς τις γυναίκες του βοηθού του Μπέντζαμιν, η εμμονή της Ιρίνα να κλείνει την πόρτα στις σοβαρές συζητήσεις και να την αφήνει ανοιχτή στις ασήμαντες, όλα αυτά τα μικρά στοιχεία που μοιάζουν άσχετα με την πλοκή ή τους χαρακτήρες λειτουργούν τελικά προσθετικά και στη μεν και στους δε. Ο συγγραφέας του ομώνυμου βιβλίου, Εδουάρδο Σακέρι, με τον οποίο συνεργάστηκε στενά ο Καμπανέλα για τη συγγραφή του σεναρίου, κατάφερε ουσιαστικά σε ένα σύγχρονο μυθιστόρημα να χωρέσει όλα τα στοιχεία και την ατμόσφαιρα ενός φιλμ νουάρ, ενός θρίλερ και ενός ρομαντικού δράματος. Αυτό μάλιστα που ενθουσιάζει είναι η επωδός όλων αυτών όπου ο συγγραφέας φροντίζει να δώσει λύση σε όλα τα ζητούμενα με τον πιο ολοκληρωτικό - και σχεδόν ανατριχιαστικό - τρόπο, μέσω μίας άκρως κινηματογραφικής κορύφωσης.

Ο έμπειρος, από την καριέρα του σε αμερικάνικες τηλεοπτικές σειρές (House M.D., Law & Order) Χουά Χοσέ Καμπανέλα, επέδειξε τεράστιο ταλέντο μεταφέροντας το συγκεκριμένο σενάριο στην μεγάλη οθόνη. Ασφαλώς τον βοήθησε πολύ και το γεγονός ότι το καστ επιλέχθηκε πολύ προσεκτικά με αποτέλεσμα όλοι οι ηθοποιοί να ενσαρκώνουν τους ήρωες με εκείνο τον τρόπο που μας αναγκάζει να λέμε πολλές φορές ότι «δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε άλλους ηθοποιούς σε αυτούς τους ρόλους». Με τη σειρά του βοήθησε κι ο Καμπανέλα του ηθοποιούς να αποδείξουν ότι «τα μάτια τους κρύβουν μυστικά». Επιθυμίες, εμμονές, πάθη. Αυτά είναι τα τρία στοιχεία που διαχειρίζεται ο αργεντινός σκηνοθέτης και που με τις επιλογές του ανέδειξε. Ο Μπέντζαμιν επιθυμεί την Ιρίνα, του έχει γίνει εμμονή, είναι παθιασμένος με αυτή αλλά δεν κάνει κάτι για αυτό. Εν αντιθέσει κάνει κάτι για την επιθυμία του συζύγου του θύματος να συλληφθεί ο ένοχος, που τον έχει οδηγήσει σε εμμονή εξαιτίας του πάθους που είχε για την γυναίκα του. Κάθε χαρακτήρας του φιλμ διακατέχεται από αυτά τα τρία στοιχεία που ασφαλώς εκφράζει και διαφορετικά ο καθένας. Ο Καμπανέλα ωστόσο δεν προσέγγισε την ιστορία του τελείως ανθρωποκεντρικά, όπως ίσως επέλεγε κάποιος άλλος, αλλά προτίμησε να έχει σε πρώτο πλάνο την έρευνα για την ανεύρεση του δολοφόνου. Εξαιτίας αυτής της επιλογής του μας χάρισε ορισμένες σεκάνς, σημεία αναφοράς, όπως αυτή του ποδοσφαιρικού γηπέδου αλλά και εκείνη της ανάκρισης του συλληφθέντος από την Ιρίνα.

Εν κατακλείδι «Το Μυστικό στα Μάτια της» δεν μπορεί να χαρακτηριστεί αριστούργημα ως κινηματογραφικό έργο γιατί παρότι κάθε τομέας της είναι άψογος, ειδικά του σεναρίου, καταφέρνει να μας εντυπωθεί σαν μία σπουδαία ταινία, που ίσως θα σκεφτόμαστε και για μέρες, αλλά σίγουρα όχι σαν ένα αριστούργημα το οποίο θα «επιθυμούμε» να βλέπουμε ξανά και ξανά, «παθιασμένα», λόγω «εμμονής»? «Το Μυστικό στα Μάτια της» όταν αποκαλύπτεται, η έκπληξη που φέρει υφίσταται ως έκπληξη μόνο μέχρι και την πρώτη του θέαση.