Τρίτη, 30 Σεπτεμβρίου 2014 06:51

«Το μίσος» - Σκανδιναβικό noir με ελληνική υπογραφή

Γράφτηκε από  Γιώργος Πανόπουλος

Βαγγέλης Γιαννίσης «Το μίσος»
Σκανδιναβικό noir με ελληνική υπογραφή

Τα τελευταία πέντε με έξι χρόνια έχει προκαλέσει αίσθηση η σκανδιναβική λογοτεχνία παρουσιάζοντας αξιόλογα αστυνομικά μυθιστορήματα. Κι αν κάποτε το είδος του αστυνομικού θεωρείτο ελαφρό κι μόνο ψυχαγωγικό, οι Σκανδιναβοί συγγραφείς κατάφεραν να ανεβάσουν κατά πολύ το επίπεδο προσφέροντας παράλληλα με την ψυχαγωγία κοινωνικού και ηθικούς προβληματισμούς. Η αρχή έγινε με τον Στινγκ Λάρσον και το παγκόσμιο φαινόμενο «μιλένιουμ». Έτσι έφτασαν να λατρεύονται Σουηδοί, Νορβηγοί και Φιλανδοί όπως ο Τζο Νέσμπο, ο Αρνε Νταλ, ο Ιαν Ράκιν, η Καμίλα Λεκμπεργκ και πολλοί άλλοι.

Aσφαλώς δεν άργησε να φτάσει και στη χώρα μας αυτή η μόδας. Οι 30000 πωλήσεις του «μιλένιουμ το αποδεικνύουν κατάφορα. Κι έτσι την ώρα που το σκανδιναβικό noir προσηλυτούσε τους νέους του φανατικού Έλληνες αναγνώστες κάπου στη Σουϊδία στηνόταν ένα παραμύθι. Ο Βαγγέλης Γιαννίσης έπαιρνε το τρένο όπως κάθε μέρα για να πάει στη δουλειά του κι εκεί γνώρισε τον ελληνικής καταγωγής επιθεωρητή Άντερς Οικονομίδη. Αυτό ήταν! Γεννήθηκε «Το μίσος»!
Το Φεβρουάριο του 2014 με τις ευλογίες των εκδόσεων Διόπτρα η Ελλάδα αποκτά μια θέση ανάμεσα στην πληθώρα των αστυνομικών αυτού του είδους μη έχοντας πραγματικά να ζηλέψει κάτι. «Το μίσος» είναι το πρώτο μυθιστόρημα του συγγραφέα επηρεασμένο αφενός από το κοινωνικό αναβρασμό της χώρα όπου που διαμένει, τη Σουηδία, κι αφετέρου από τη γενικότερη αναταραχή στην Ευρώπη. Φυσικά θα αναγνωρίσετε και ελληνικά πολιτικοηθικοκοινωνικά στοιχεία.
Με φόντο μια σειρά δολοφονιών ο Βαγγέλης Γιαννίσης μας μιλά για το πρόβλημα του ρατσισμού και των λαθρομεταναστών. Περιγράφει εύστοχα όλες τις προεκτάσεις που αφορούν την ξενοφοβία καθώς και την άνοδο ακροδεξιών κινημάτων. Εξιστορεί πώς φτάσαμε ως εδώ και αναζητά λύσεις στην ατομική ευθύνη. Οι πολυεπίπεδοι χαρακτήρες και οι νευρώδεις διάλογοι σε κάνουν να νιώθεις ότι παρακολουθείς ταινία ενώ οι πολλές ανατροπές θα σε καθηλώσουν. Πρωτοτυπία του έργου, εκτός των άλλων, αποτελεί η αλλαγή οπτικής γωνίας των ηρώων ώστε να πιστεύεις κάθε φορά ότι είναι αυτός ο δολοφόνος. Κι όλα αυτά καταφέρνει να τα συνδέσει με μια ιστορία ξεχασμένη στο 19ο αιώνα.
«Το μίσος» είναι ένα βιβλίο που το συνιστώ ανεπιφύλακτα γιατί στοχεύει με έναν ψυχαγωγικό τρόπο να ξυπνήσει συνειδήσει. Ο ρατσισμός είναι ένα χρόνιο πρόβλημα που ταλανίζει όλες τις χώρες και τώρα ψάχνει τρόπο να εκφραστεί και βρίσκει τα πιο εύκολα θύματα, λαθρομετανάστες κι ελισσόμενους φασίστες. Κάποιοι έφεραν εδώ τα πράγματα και τώρα δε λύνονται με ακραίες λύσεις. Πάνω απ' όλα αφυπνεί αυτό το βιβλίο την ανθρωπιά του καθενός.


Οπισθόφυλλο

"Ο επιθεωρητής Άντερς Οικονομίδης αισθάνθηκε την κούραση να επιστρέφει ξανά και να καταβάλλει το σώμα του. Ξάπλωσε στο πάτωμα και έκλεισε τα μάτια του. Τρεις γυναίκες δολοφονήθηκαν από έναν άγνωστο, μια σκιά. Ένας μαθητής δολοφονήθηκε από τον Γιόχαν Λινέ, ενώ ο μόνος ζωντανός μάρτυρας που μπορεί να τον καταδικάσει φοβάται να καταθέσει. Ένας μεθυσμένος καρφώνει ένα σπασμένο μπουκάλι στην καρωτίδα μιας γυναίκας για μερικές κορόνες και στη συνέχεια κόβει το μισό αυτί ενός ανθρώπου που βρέθηκε στο λάθος μέρος τη λάθος ώρα. Ένας αστυνομικός εξαφανίζεται από προσώπου γης χωρίς να ειδοποιήσει κανέναν. Τι σκατά συμβαίνει στον κόσμο»