Εκτύπωση αυτής της σελίδας
Δευτέρα, 28 Νοεμβρίου 2011 01:00

Εύη Λαμπροπούλου: "Η υψηλή τέχνη δεν πετάει το μελό στα μούτρα"

Γράφτηκε από  Γιάννης Φαρσάρης
Η , γνωστή και ως 'Χάπι Λου', αποτελεί μια ιδιαίτερη παρουσία στη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία. Μακριά από κανόνες και λογικές του συρμού, αφήνει το στίγμα της στους αναγνώστες με έναν τρόπο εντελώς δικό της και εντελώς ξεχωριστό. Μας μίλησε με λόγο χειμαρρώδη και γοητευτικό, έχοντας πρόσφατη τη διάκριση στο Challenge TEDx Athens για το «Heart, Νot Shoes», τα μαθήματα δημιουργικής γραφής σε ανήλικους μετανάστες.


- «Suicide night είναι όταν γράφω 24ωρα σερί, χωρίς ύπνο», διάβασα σε μια παλαιότερη συνέντευξή σου και μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Μίλησέ μας για τη διαδικασία γέννησης ενός βιβλίου σου.

Το «χάπι Λου» γράφτηκε νύχτα. Όχι μία νύχτα. Το «Σχεδόν Σούπερ» γράφτηκε σε μια σειρά suicide nights, κατά τα οποία δεν κοιμάσαι ποτέ διότι δεν θες. Θες να γράφεις μόνο. Δυστυχώς, μόνο έτσι μπορώ να το κάνω, να χωθώ στη διαδικασία ολοσχερώς για μήνες και να εξέλθω περίπου όταν δε αντέχω άλλο. Αδυνατώ να το κάνω με πρόγραμμα όπου γράφω δέκα με οχτώ, βγαίνω, κοιμάμαι και ξαναξυπνάω σαν άνθρωπος. Αν υποθέσουμε ότι πέφτω για ύπνο μια λογική ώρα, ξαφνικά η συνέχεια και οι ιδέες για το επόμενο κεφάλαιο με στοιχειώνουν - οπότε σηκώνομαι μέσα στη μαύρη νύχτα.
Αλλά όλα αυτά είναι καταστροφικά για τον οργανισμό και τις σχέσεις. Κάποια στιγμή το σώμα σου - ενδεχομένως και ο φίλος σου - σε εγκαταλείπουν.

- Πιστεύεις ότι ένας συγγραφέας γεννιέται ή γίνεται;

Τρεισήμισι χρονών άρπαξα ένα παραμύθι και άρχισα καθαρά και δυνατά να το διαβάζω στους γύρω μου, λέει η μητέρα μου - έκτοτε συνέχισα να διαβάζω ότι βρω. Μετά βοήθησαν και άλλες συγκυρίες: δυστυχισμένα παιδικά χρόνια π.χ. που σε αναγκάζουν να βρεις διέξοδο – τη λογοτεχνία, στην περίπτωσή μου, το πότο, για άλλους - γι' αυτό λέω ότι η λογοτεχνία σώζει. Οπότε, ίσως πρόκειται για συνδυασμό γονιδίων, μιας καλής γονικής βιβλιοθήκης και μιας κάποιας δόσης παιδικής δυστυχίας.

- Ποιος είναι, κατά την άποψή σου ο ρόλος της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας μέσα σε μια πραγματικότητα κρίσης όπως αυτή που βιώνουμε σήμερα;

Να την καταγράψει, να την αντανακλά εκκωφαντικά. Να κάνει αντιπροτάσεις. Όπως συνήθως.

- «Αποφεύγω συστηματικά το μελό και το γλυκερό. Δεν θέλω να πετάω τα συναισθήματα στα μούτρα», έχεις αναφέρει σε μια συνέντευξή σου. Εξήγησέ μας λίγο περισσότερο το σκεπτικό σου, μιας και η ιστορία δείχνει ότι ο κόσμος έχει ανάγκη το συναίσθημα και το μελό στην τέχνη.

Η υψηλή τέχνη δεν πετάει το μελό στα μούτρα και δεν καταφεύγει σε εύκολο συναισθηματισμό. Μπορείς πιο λιτά να περνάς τα πράγματα - όπως ο Τζέι Μακ Ίνερνει, ο Ίρβιν Γουέλς, ο Κάφκα. Χωρίς μεγάλα δράματα ή με χιούμορ και αποστασιοποίηση στα μεγάλα δράματα – όπως γίνεται στην πραγματικότητα. Δεν πιστεύω στο να βλέπεις δράματα παντού. Μια γνωστή κάποτε μου παραπονέθηκε ότι το Χάπι Λου «ήθελε περισσότερο συναίσθημα». Προβληματίστηκα αλλά στη συνέχεια διαπίστωσα ότι διάβαζε κυρίως φτηνά μελό, δηλαδή δε μπορούσε να δει, κάτω από το χιούμορ και τον αυτοσαρκασμό, τη βαθειά μελαγχολία που το διέπει. Χρειαζόταν εξάρσεις και υπερβολές ελληνικού σήριαλ. Πρόσφατα μου έγραψε φοιτητής που ζοριζόταν στο Εράσμους ότι το Χάπι-Λου, με την στάση του στις δυσκολίες τον σώζει - και ξαναδιαβάζει σελίδες κάθε τόσο. Πιστεύω στο να απαλύνεις τα δράματα και να τα ξεπερνάς. Όλα θα περάσουν εξάλλου - και μεις. Στη ζωή μου θα 'θελα να είμαι πολύ πιο ζεν. Αλλά ζεν είμαι.

- Μίλησέ μας για ένα βιβλίο που διάβασες και σε σημάδεψε.

Το "Fear of flying" της Έρικα Γιόνγκ, που διάβασα στην πρώτη γυμνασίου, επειδή ήταν ειλικρινές, αυτοσαρκαστικό και αυτοβιογραφικό είχε τη σπάνια δύναμη των έργων που διαθέτουν συμπυκνωμένη εμπειρία ζωής. Και επειδή το διάβασα στην πρώτη γυμνασίου.

- Τι είναι, κατά τη γνώμη σου, αυτό που χαρακτηρίζει ένα κείμενο «μοντέρνο»;

Το ν' αντικατοπτρίζει την εποχή του απόλυτα. Το να μιλάει τη γλώσσα της. Όχι απαραίτητα της γενιάς του, διότι κάποιοι μπορούν να προσαρμόζονται και στις καινούριες γενιές. Αυτό προϋποθέτει ο συγγραφέας να διαθέτει τις προσλαμβάνουσες για κάτι τέτοιο.

EviSmall2- Συμμετέχεις ενεργά σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook, διατηρείς blog: http://evi-labropoulou.com. Τι εμπειρίες έχεις αποκομίσει από τη διαδικτυακή σου επαφή με τον κόσμο;

Το blog μ' αρέσει αλλά δεν έζησε πολύ. Γράφω αντ' αυτού σε περιοδικά. Το facebook είναι εθιστικό, χειριστικό και το αντιπαθώ – όχι όμως τόσο ώστε να βγω από αυτό! Είναι καταπληκτικό το ότι γράφει κανείς άμεσα σε μέιλ τη γνώμη του για τα βιβλία σου ή για σένα. Το βρίσκω υπέροχο ειδικά εφόσον για χρόνια ζούσα σε ακριτικό νησί μακριά από την Ελλάδα (από την Αθήνα δηλαδή) και τους αναγνώστες μου, και σπάνια συναντούσα άνθρωπο που με είχε διαβάσει.

- Πιστεύεις ότι το μέλλον της λογοτεχνίας βρίσκεται στα ψηφιακά βιβλία ή το χαρτί θα συνεχίσει να επικρατεί στις προτιμήσεις των αναγνωστών;

Έχω φετίχ με το χαρτί. Βάζω στοιχήματα υπέρ αυτού. Σιχαίνομαι να διαβάζω στην οθόνη. Δεν τρελαίνομαι για το i-pad. Ποτέ δεν θα επικρατήσει το γυαλί! Αλλά ίσως να επικρατήσει.

- Έχεις εκδώσει τρία βιβλία και έχεις συμμετάσχει σε τρεις συλλογές σε διάστημα μιας δεκαετίας. Ετοιμάζεις κάτι καινούριο για το άμεσο μέλλον;

Λόγω κάποιου πρώην, έζησα στην Σοφοκλέους, πάνω από τα πρεζόνια τους μετανάστες και τις πουτάνες, ανάμεσα σε αφελείς Βερολινέζους εικαστικούς και φτωχούς Πακιστανούς: γράφω λοιπόν ένα μυθιστόρημα για τη ζωή στο γκέτο της Αθήνας. Ίσως να λέγεται LIFE AT THE GHETTO. Επίσης γράφω ένα μυθιστόρημα για την εμπειρία μου ως δασκάλα σε μετανάστες. Τελείωσα πρόσφατα μια συλλογή διηγημάτων για την πόλη, όπου φοιτήτριες βολοδέρνουν σε φεστιβάλ και επικίνδυνα κάμπινγκ με λεφτάδες, οπαδοί της ποδοσφαιρικής Σαντ Πάολι κόβουν ξύλα στου Γκύζη σχεδιάζοντας τι μουσική θα ήθελαν ν' ακουστεί στην κηδεία τους (Tom Waits) και μαυροντυμένοι σαραντάρηδες πιανίστες συντηρούν νεκρές κουκουβάγιες, μπράτσα και αχαλίνωτα οιδιπόδεια σε ατμόσφαιρα Τέρι Γκίλιαμ. Οι γιαγιάδες φοράνε ροζ κολάν.
Θέλω όμως πρώτα να εκδοθούν τα 'αναπάντεχης ομορφιάς' κείμενα των μαθητών μου. Έχω δώσει προτεραιότητα στο 'Heart, not shoes', πράγμα που σημαίνει καθυστερήσεις στα δικά μου αφού όταν είναι να βγάλω βιβλίο, κινούμαι αργά.

Το τελευταίο βιβλίο της Εύης Λαμπροπούλου, με τίτλο «Όλα τα μήλα» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κέδρος. Η ιστοσελίδα της βρίσκεται στη διεύθυνση http://evi-labropoulou.com, το project της εδώ http://www.birdsontheroad.blogspot.com και το προφίλ της στο Facebook είναι http://www.facebook.com/evi.lampropoulou