Τετάρτη, 26 Ιουνίου 2013 10:23

Ένα αυτόνομο Υπουργείο Πολιτισμού δεν φέρνει την άνοιξη...

Γράφτηκε από τον 

 Για άλλη μια φορά το "ράβε-ξήλωνε" στην Δημόσια Διοίκηση επιβεβαιώθηκε. Αυτήν την φορά αποφασίστηκε το μέχρι πρότινος Υπουργείο Παιδείας-Θρησκευμάτων-Αθλητισμού και Πολιτισμού να σπάσει σε δυο κομμάτια, με το κομμάτι του Πολιτισμού να κερδίζει την αυτονομία του. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την τοποθέτηση νέου Υπουργού Πολιτισμού σηματοδοτεί μια νέα αρχή (την πολλοστή είναι αλήθεια τα τελευταία χρόνια) αυτού του δύσμοιρου όσο και "ευτελούς" για πολλούς Υπουργείου που ακόμη και σήμερα δεν έχει βρει την θέση που του αρμόζει στην Δημόσια Διοίκηση αλλά και στην καθημερινότητα των Ελλήνων πολιτών. Είναι όμως αυτό αρκετό; Η απάντηση κατα τη γνώμη μου είναι αρνητική.

   Σε πολλές περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια, οι Έλληνες πολιτικοί αρκέστηκαν σε κινήσεις στον χώρο του Πολιτισμού με αμιγώς επικοινωνιακό ή συμβολικό χαρακτήρα, χωρίς αυτές να συνοδεύονται απο έμπρακτες και ουσιαστικές πολιτικές αναβάθμισης της πολιτιστικής μας πολιτικής. Το οτι ο Πολιτισμός μας είναι η βαριά βιομηχανία της πατρίδας μας το έχουμε ακούσει πάμπολλές φορές σε τελετές παράδοσης-παραλαβής. Αυτό που δεν ακούμε συχνά είναι οι προτεραιότητες, οι εφικτές πολιτικές στοχεύσεις, η μέθοδος, οι κινήσεις που πρόκειται μια νέα πολιτική ηγεσία να ακολουθήσει ούτως ώστε εντός ενός προκαθορισμένου χρονοδιαγράμματος να καταφέρει να πετύχει πέντε πράγματα στον χώρο του Πολιτισμού.

   Προβλήματα όπως το ωράριο των αρχαιολογικών χώρων και Μουσείων έπρεπε να είχε λυθεί ήδη απο τον πρώτο μήνα διοίκησης του Υπουργείου απο τον προηγούμενο Υπουργό. Οι κλειστές αίθουσες στο Αρχαιολογικό Μουσείο το ίδιο. Όπως και το θέμα των απλήρωτων αρχαιολόγων και φυλάκων. Οι εκατοντάδες υπάλληλοι που απαιτούνται για να λειτουργήσουν σωστά τα Μουσεία θα έπρεπε ήδη να είχαν βρεθεί μέσω του προγράμματος μετατάξεων του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και να μην φτάναμε Ιούλιο μήνα προσπαθώντας να κλείσουμε τρύπες προσλαμβάνοντας συμβασιούχους ορισμένου χρόνου. Ζητήματα οργανογράμματος εντός του Υπουργείου θα έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί πολύ νωρίς καθώς και οργανισμοί εποπτευόμενοι απο το ΥΠΠΟ θα έπρεπε να είχαν ήδη κριθεί με υπευθυνότητα και σύνεση και χωρίς την αίσθηση του κατ'επείγοντως... Η φύλαξη των Μουσείων θα έπρεπε να είχε διευθετηθεί έδώ και καιρό ούτως ώστε να μην υπάρχει ο διαρκής φόβος για το ενδεχόμενο ενός νέου περιστατικού κλοπής τύπου Αρχαίας Ολυμπίας. Όλα αυτά δεν έγιναν, ή έγιναν σε αποσπασματικό βαθμό. Και για όλα αυτά, πιστέψτε με, δεν έφταιγε το γεγονός οτι το Υπουργείο Πολιτισμού δεν ήταν αυτόνομο.. Έφταιγε το γεγονός οτι κανείς αρμόδιος δεν πίστεψε οτι το Υπουργείο Πολιτισμού είναι εκεί για να προάγει τον Πολιτισμό, να προβάλλει, να προωθεί πολιτικές, να λύνει διοικητικά ζητήματα, να δίνει ευκαιρίες σε άξιους ανθρώπους να προσφέρουν σε αυτό που θεωρούν ύψιστο καθήκον. Πολύ απλά, έλλειψη όρεξης, οράματος, σχεδιασμού και προοπτικής...

   Η αυτονόμηση Υπουργείων, η υψηλοί συμβολισμοί που δίνουμε σε τέτοιες πολιτικές κινήσεις, η επανάληψη των ίδιων τετριμμένων φράσεων απο το στόμα κάθε νέου και παλιού Υπουργού Πολιτισμού, δεν είναι αρκετά για να επιλύσουν έστω και τα μικρότερα προβλήματα στον χώρο του Πολιτισμού. Πάνω απο όλα απαιτείται σαφή, ουσιαστική και σοβαρή πολιτική στόχευση, με διακομματική συναίνεση για το τι θεωρούμε Πολιτισμό, πώς αντιλαμβανόμαστε την προστασία του και τι προσδοκούμε απο αυτόν. Απαιτείται διυπουργική συνεργασία, συνεχή επιμονή για οριστικό κλείσιμο ζητημάτων που μας γεμίζουν ντροπή, όπως αυτό των ωραρίων ή των απλήρωτων υπαλλήλων. Απαιτείται η επίγνωση οτι ολα ξεκινούν και τελειώνουν σε αυτό που θεωρούμε πολιτιστική ιδιαιτερότητα, πλεόνασμα Πολιτισμού της πατρίδας μας. Αυτό είναι που θα μπορέσει να μας βγάλει απο την κρίση, μέσω της χάραξης μιας ουσιαστικής εθνικής πολιτιστικής πολιτικής που στόχο θα έχει όχι μόνο την μεγιστοποίηση του οικονομικού-τουριστικού οφέλους για τους πολίτες αλλά και την πραγματική εξύψωση του Πολιτισμού στην θέση που του αξίζει στις κοινές και καθημερινές μας προτεραιότητες. Πολύ φοβάμαι όμως οτι με πρακτικές που αποσκοπούν μόνο στον συμβολισμό δεν θα υπάρξει εύκολα φως στο τούνελ. Αντιθέτως περισσότερο σκοτάδι σε ένα ήδη αρκετό σκοτεινό περιβάλλον όπως αυτό του Πολιτισμού μας. Αν λοιπόν πρέπει να "πιάσουμε τον ταύρο απο τα κέρατα", ιδού πεδίο δόξης λαμπρόν!

Όμηρος Δ. Τσάπαλος

Είμαι απόφοιτος Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Συνέχισα τους σπουδές μου σε μεταπτυχιακό επίπεδο στο γνωστικό αντικείμενο της Πολιτικής Επικοινωνίας και των Cultural Industries στο London School of Economics με υποτροφία του Ιδρύματος Αλέξανδρος Ωνάσης και της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Επόμενο βήμα μου η εκπόνηση διδακτορικής διατριβής στο ζήτημα της άσκησης εξωτερικής πολιτικής για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα. Ασχολούμαι συστηματικά είτε μέσω αρθρογραφίας, είτε μέσω επιστημονικών εργασιών με ζητήματα πολιτιστικής διπλωματίας και διαχείρισης πολιτιστικών πόρων. Κάτοχος Αριστείου Πολιτικών Επιστημών.