Πέμπτη, 13 Φεβρουαρίου 2014 22:11

Η Αθήνα ζητά πίσω την ομορφιά της!

Γράφτηκε από τον 

  Έχουμε μπει και επίσημα σε προεκλογική αυτοδιοικητική ατμόσφαιρα και είναι χρήσιμο, νομίζω, να ακούγονται γνώμες για το ποιες θα πρέπει να είναι οι προτεραιότητες του επόμενου δημάρχου, όποιος και αν είναι αυτός, για την πόλη της Αθήνας.

  Όλοι όσοι ζούμε, εργαζόμαστε ή διαμένουμε στην πόλη γνωρίζουμε από την καλή και από την ανάποδη τα προβλήματα καθώς και τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί εξαιτίας και τις οικονομικής κρίσης. Η Αθήνα υπέφερε και συνεχίζει να υποφέρει από μια βίαιη κοινωνική μεταβολή, απόρροια της οικονομικής καταστροφής αλλά και την έλλειψης ολοκληρωμένων πολιτικών αντιμετώπισης κοινωνικών ζητημάτων, όπως η μαζική παραμονή και εγκατάσταση μεταναστών στο κέντρο της πόλης και η συνακόλουθη «γκετοποίηση» μεγάλου κομματιού του κέντρου της με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην λειτουργικότητα και την αισθητική της.

 Όμως σε αυτό το σύντομο άρθρο μου θα αρκεστώ να σταθώ σε μια άλλη πολιτική η οποία τα τελευταία χρόνια έχει παντελώς παραμεληθεί όχι τόσο εξαιτίας της οικονομικής κρίσης αλλά κυρίως εξαιτίας της έλλειψης οράματος και ευαισθησίας από την παρούσα δημοτική αρχή.2

  Μιλάω για την ομορφιά της Αθήνας. Την ομορφιά των κτηρίων της, των γειτονιών της, των πεζοδρομίων της και των μικρών δρόμων της. Μιλάω για την ομορφιά του φυσικού περιβάλλοντος, των ιστορικών γωνιών της, των τοπόσημων και των παραδοσιακών μυστικών της. Μιλάω για τις μικρές λεπτομέρειες που κάνουν μια πόλη ξεχωριστή και γοητευτική. Από το περιποιημένο μικρό κήπο δίπλα από την δημοτική πινακοθήκη μέχρι το απαλλαγμένο από αυτοκόλλητα και συνθήματα άγαλμα του Καλομοίρη στην οδό Μασσαλίας. Και από το καθαρισμένο από σκουπίδια πεζόδρομο της Ερμού μέχρι τον απαλλαγμένο από tagging και graffiti τοίχο ενός νεοκλασικού στην Πλάκα ή το Θησείο. Από την καθαρή και ασφαλή οδό Σταδίου μέχρι τα παγκάκια του Ζαππείου και τους κάδους απορριμμάτων της πλατείας Καρύτση.

  Αυτήν την ομορφιά η Αθήνα ξέχασε πώς είναι πάνω της. Τα τελευταία χρόνια, θέλοντας και μη, εφαρμόστηκε ένα πρωτόγνωρο σχέδιο αισθητικής υποβάθμισης της πόλης. Η δικαιολογία πάντα ήταν το Μνημόνιο, η οικονομική καταστροφή και ότι τις δύσκολες αυτές ώρες «άλλες πρέπει να είναι οι προτεραιότητες μας από το να φυλάμε καθαρούς τους τοίχους των πολυκατοικιών...» Αυτή η ομορφιά χάθηκε, να θυμίσω, τον καιρό που ακόμα η δημοτική αρχή είχε τα μέσα για να την αποτρέψει (περισσότερους υπαλλήλους, Δημοτική Αστυνομία κλπ), δεν έκανε όμως τίποτα για να τα αξιοποιήσει με αποτέλεσμα στο τέλος να χάσει και αυτά που είχε..

.941260 10151472961929037 109493662 n

 Δυστυχώς, αυτή η μανιχαιστική λογική επικράτησε, με αποτέλεσμα η Αθήνα να κατέχει τα αρνητικά ρεκόρ σε πλήθος ενεργειών, όπως οι ανεξέλεγκτες αφισοκολλήσεις, οι παράνομες και ακαλαίσθητες βαφές των προσόψεων των κτηρίων, η ολοκληρωτική υποβάθμιση της σημασίας και της συμβολικής των μνημείων και των αγαλμάτων που κοσμούν την πόλη. Η παντελής έλλειψη σεβασμού στον δημόσιο χώρο και σε κάθε τι που αποπνέει συνέχεια, ιστορία, παράδοση, ευπρέπεια, έννοιες «περίεργες» άλλωστε για κάποιον «προοδευτικό πολιτικό» που θεωρεί τον σεβασμό και την ανάδειξη του ιστορικού κεκτημένου ως κάτι το οπισθοδρομικό και το αναχρονιστικό. Και όλα αυτά με την σιωπηρή ανοχή της δημοτικής αρχής η οποία έδινε βάρος μόνο στο οικονομικό συμμάζεμα και την κοινωνική πρόνοια, πεδία στα οποία απέδειξε ουσιαστικό έργο όχι όμως αρκετό για να επιβιώσει και να λειτουργήσει η ίδια η πόλη ως τέτοια.

 Είναι κανόνας πλέον να βλέπει κάποιος περπατώντας την Αθήνα ένα βανδαλισμένο έργο τέχνης παρά ένα καθαρό και αποκατεστημένο από τις φθορές του χρόνου μνημείο.

  Είναι κανόνας πλέον να περπατάς στην Πλάκα, στην ωραιότερη γειτονιά της Αθήνας, και αντί για πεντακάθαρα νεοκλασικά κτήρια του 19ου αιώνα να βλέπεις καταστραμμένες προσόψεις κτηρίων που τίποτα δεν θυμίζουν το παρελθόν και το κύρος της πρωτεύουσας.

IMG 5343

 Είναι κανόνας να περπατάς στην Ερμού στις δέκα το βράδυ της Δευτέρας και να βλέπεις ακόμη πεταμένα τα σκουπίδια των μαγαζιών που περιμένουν τον Δήμο για να τα μαζέψει επί ώρες.

skoupidia864

 Είναι κανόνας να αφήνονται ολόκληρες περιοχές όπως ο Βοτανικός, το Ρουφ, τα Πετράλωνα και το Κουκάκι έρμαια των γκραφιτάδων, των αφισοκολλητών και των περιπλανώμενων καταστροφέων που περιφέρονται προς αναζήτηση «καθαρών στοιχείων»...

 Είναι κανόνας να περιμένεις πλέον την φιλοτιμία ενός ιδιώτη χορηγού προκειμένου να δεις κάτι να αλλάζει προς το καλύτερο σε αυτήν την πόλη. Παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη χορηγία της Alpha Bank η οποία και ανέλαβε να αποκαταστήσει τα ημι-κατεστραμμένα από την παραμέληση του Δήμου γλυπτά της Πλατείας Συντάγματος. Κάτι που επί τρία και πλέον χρόνια ο Δήμος της Αθήνας απέφευγε.

DSCF7993a

 Είναι κανόνας πλέον οι περισσότερες παιδικές χαρές του Δήμου να έχουν αναμορφωθεί προς το καλύτερο όχι από τον ίδιο (αυτό θα ήταν είδηση) αλλά από ανεξάρτητες ομάδες εθελοντών πολιτών που δεν άντεχαν άλλο την αδιαφορία της δημοτικής αρχής και ανέλαβαν οι ίδιοι δράση (χαρακτηριστικές είναι οι δράσεις των atenistas).

 Είναι κανόνας να βλέπεις έστω και κάποιες αποσπασματικές τοπικές διορθώσεις των κακώς κειμένων, όπως η αποκατάσταση του Σιντριβανιού στην Πλατεία Συντάγματος ή οι επιδαπέδιες πλάκες της ίδιας πλατείας, να γίνονται λίγες μόλις εβδομάδες πριν τις δημοτικές εκλογές προς άγραν ψήφων ακολουθώντας την κλασική «τακτική του μαυρογιαλούρου». Τόσα χρόνια το ίδιο σιντριβάνι και οι ίδιες πλάκες βρίσκονταν στο έλεος των βανδάλων και της αδιαφορίας στερώντας την πόλη από ένα σημείο ομορφιάς και ευχαρίστησης.

 Είναι κανόνας να μην λειτουργούν ή να υπολειτουργούν βασικές δομές του Δήμου που αποσκοπούν στην προσέλκυση τουριστών, όπως τα περίπτερα ενημέρωσης (λειτουργούν μόνο ορισμένες ημέρες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες), τα δημοτικά μουσεία (τα περισσότερα εκ των οποίων έχουν καθημερινό ωράριο 10-2...), ή ακόμα και η διαδικτυακές πύλες ενημέρωσης οι οποίες δεν αντιστοιχούν στην εικόνα μιας σύγχρονης και με αυξημένες απαιτήσεις ευρωπαϊκής πρωτεύουσας.

  Είναι κανόνας, τέλος, οι κάτοικοι και οι δημότες της πόλης να περιβάλλονται πλέον όχι από το ωραίο και το λειτουργικό αλλά από το άσχημο και το μουντό, το ατημέλητο και το παραμελημένο. Καμία αντιστοίχηση των δημοτικών τελών προς τις παρεχόμενες υπηρεσίες, ούτε σε επίπεδο καθαριότητας ούτε σε επίπεδο εν γένει πολιτισμένης και ανθρώπινης διαβίωσης. Καμιά ευαισθησία του Δήμου για τους παραδοσιακούς κατοίκους της πόλης, που βλέπουν τις γειτονιές τους μέρα με την ημέρα να υποβαθμίζονται, να μετατρέπονται σε γκέτο ασχήμιας, αδιαφορίας και απραξίας σε βαθμό αναισθησίας. Πινακίδες που έχουν κλαπεί, δημοτικοί νιπτήρες που λειτουργούν πλέον ως κάδοι απορριμμάτων, μικρές πλατείες χωρίς φωτισμό, μεγάλες πλατείες χωρίς ανθρώπους υπό τον φόβο της σωματικής τους ακεραιότητας, πλατείες γεμάτες αστέγους και εστίες μόλυνσης για τους περαστικούς και τόσα άλλα που μπορεί να συλλέξει κανείς από έναν απλό περίπατο στο κέντρο της πόλης...

4

 Το στοίχημα της ομορφιάς, της αισθητικής αποκατάστασης και της ευπρέπειας της πόλης των Αθηνών έχει χαθεί πριν καν δοθεί. Το διακύβευμα των επερχόμενων εκλογών δεν θα πρέπει να είναι μόνο ποιος μπορεί να κουμαντάρει καλύτερα ή χειρότερα τα οικονομικά του Δήμου. Για αυτό υπάρχουν και οι λογιστές. Αυτό που θα πρέπει να αποτελέσει το κομβικό σημείο της πολιτικής συζήτησης είναι το κομμάτι της αποκατάστασης της χαμένης αίγλης και του κύρους της Αθήνας. Μιας πόλης που μαζί με τους κατοίκους της έχασε τον χαρακτήρα και την μοναδική ομορφιά της. Αυτή η χαμένη ομορφιά είναι το ζητούμενο. Μια ομορφιά όπου αν κερδηθεί θα μπορέσει να επαναφέρει την ανάπτυξη και την αισιοδοξία στην πόλη.

agalma

Έκθεση εικόνων


Όμηρος Δ. Τσάπαλος

Είμαι απόφοιτος Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Συνέχισα τους σπουδές μου σε μεταπτυχιακό επίπεδο στο γνωστικό αντικείμενο της Πολιτικής Επικοινωνίας και των Cultural Industries στο London School of Economics με υποτροφία του Ιδρύματος Αλέξανδρος Ωνάσης και της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Επόμενο βήμα μου η εκπόνηση διδακτορικής διατριβής στο ζήτημα της άσκησης εξωτερικής πολιτικής για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα. Ασχολούμαι συστηματικά είτε μέσω αρθρογραφίας, είτε μέσω επιστημονικών εργασιών με ζητήματα πολιτιστικής διπλωματίας και διαχείρισης πολιτιστικών πόρων. Κάτοχος Αριστείου Πολιτικών Επιστημών.